იდეალური ესპრესო
ესპრესო ძალიან ინდივიდუალური, სუბიექტური და თავდაჯერებული სასმელია.
ბევრ დამწყებ ბარისტას ან მოყვარულს უჩნდება კითხვა: რა გემო უნდა ჰქონდეს იდეალურ ესპრესოს?
თვით ცნება იდეალური ესპრესო საკმაოდ ფართოა და დამოკიდებულია თუ რა გარემოში გამოიყენება ის, მაგალითად; თითოეულ ბარს, რესტორანს, კაფეს გააჩნია თავისი წარმოდგენა და ახსნა თუ რა არის იდელური ესპრესო, განსაკუთრებით ეს იგრძნობა საქართველოში სადაც მომხმარებელს არ ესმის მისი, რადგან უმეტეს მათგანს არ გაუსინჯავს და უნახავს ყველა სტანდარტის დაცვით მომზადებული ეს სასმელი .
არსებობს ესპრესოს მომზადების სტანდარტული ნორმა: 25-30 მლ ხსნარი, რომელიც მზადდება 89-94 გრადუსზე, 8-9 ბარი წნევის ქვეშ ჩამოსხმა აიძულებს ცხელ წყალს გაიაროს მდორედ დაპრესილი დაფქვილი ყავა 22-27 წამში.
ამ ნორმით ჩამოსხმული ყავა ( ყავის ბლენდის მიხედვით) საშუალებას იძლევა მიიღოთ მეტი ზეთოვნება, სისქე და არომატები ვიდრე სხვა რომელიმე მეთოდით.(თურქული, ფრენჩპრესი,ვ60 და სხვა )
ესპრესო გახლავთ აბსოლუტურად გაუმჭვირვალე,არომატული, სქელი ბლანტი სითხე, მოწითალო-ოქროსფერი სქელი ქაფით ( Crema )
ესპრესოს დოზა არსებობს რამოდენიმე სახის: სოლო; 22-27 მლ, ორმაგი (Doppio ) 40-45მლ და რისტრეტო 15-17 მლ.
აღნიშნულს შეიძლება დავუმატოთ ის რომ ესპრესსოს გააჩნია : მდიდრული, ღრმა არომატი, დალევისას; განუმეორებელი გემო , ხოლო დალევის შემდეგ კი დაბალანსებული განსხვავებული გემო, რომელიც წყალს არ განდომებს და არც ბევრი შაქრის დამატებას ითხოვს, განსაკუთერბით კაპუჩინოში რადგან სწორედ ამოყვანილი რძის ქაფი ტკბილია.
37 ფაქტორი რომელიც მოქმედებს ესპრესოს გემოზე:
1. ყავის მარცვალი არსებობს უამრავი სახეობის მაგრამ ყველაზე მაგარია სპეციალური ყავა ( Special coffee) რომელსაც გააჩნია სპეციალური სტიკერი SCA.
2. ყავის მარცვალი უნდა იყოს ახალი, რამოდენიმე კვირის , მაქსიმუმ მოხალვიდან 1-3 თვის
3. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოში უამრავი ყავის მომწოდებელია, სხვადასხვა ფასით, ყურადღება მიაქციეთ მის ხარისხს.
4. ყავის მარცვალი უნდა იფქვებოდეს ესპრესოს მომზადების წინ
5. ყავის მფქველების სახეობა საქართველოს ბაზარზე უამრავია მაგრამ აუცილებლად გამოიყენეთ ხარისხიანი საფქვავი, რომლის არჩევის პრინციპები აღწერილი გვაქვს სპეციალურ სტატიაში
6. ყავის საფქვავის კბილები უნდა იყოს კარგად გალესილი
7. ყურადღება მიაქციეთ დაფქვის სიზუსტეს ( Fine -Gross)
8. ყურადღება მიაქციეთ მფქველის ტემპერატურას, არ უნდა ხურდებოდეს
9. ყურადღება მიაქციეთ მფქველის ბუნკერის ტემპერატურას, თუ თბება ესეიგი პრობლემაა
10. ყურადღება მიაქციეთ: საფქვავის, პორტოფილტრისა და ზარის სისუფთავეს ( ბარისტები ხშირად არ აქცევენ მას ყურადღებას და შედეგად ესპრესოს აქვს სიმწარის/სიმჟავის აუტანელი გემო )
11. პორტოფილტრი აუცილებლად უნდა იყოს მშრალი და ცხელი, ისევე როგორც გრუპა.
12. გამოიყენეთ დოზის შესაბამისი ფილტრი.
13. პორტოფილტრის ფილტრი უნდა იყოს სუფთა და დაზიანებების გარეშე (არ უნდა ემჩნეოდეს სიყვითლე)
14. ფილტრი უნდა იყოს მშრალი მანამ სანამ ჩაყრით ყავას
15. ყავის დოზირებისას შეეცადეთ იგი ფილტრში თანაბრად გაანაწილოთ.
16. გადაამოწმეთ დოზის წონა
17. პორტოფილტრში არსებული ყავა შეანჯღრიეთ ფრთხილად მეორე ხელზე დარტყმებით რათა მოხდეს პირველადი ყავის დაპრესვა. მცირედი ხლის გულის მირტყმებით (10-15-ჯერ) განსაკუთრებით აუცილებელია ერთი დოზის შემთხვევაში
18. ყავის პირველადი განაწილებისას პორტოფილტრში არ გამოიყენოთ რაიმე დაწოლითი საშუალება
19. აწონვის შემდეგ ყავა არ უნდა დაგებნეთ პირველადი გასწორებისას, რათა შეინარჩუნოთ დოზა
20. დაპრესეთ ყავა
21 დასაპრესად გამოიყენეთ მაქსიმუმ 20 ბარი, ანუ ოდნავ დააწექით ან გამოიყენეთ სპეციალური მანქანა.
22. დამწნეხის (tamper) ზომა იდეალურად უნდა ერგებოდეს პორტოფილტრს
23. დამწნეხის ძირი არ უნდა იყოს დაზიანებული ან დაკაწრული.
24. დამწნეხი არ უნდა იკრავდეს ყავას
25. ტამპერი უნდა იყოს მშრალი და რა თქმა უნდა სუფთა
26. ფილტრს გააჩნია სპეციალური წრიული ჩაღრმავება, აი ეს არის დაპრესილი ყავის მარცვლის მარკერი, ყავა უნდა იყოს დაპრესილი ამ ზლის გასწვრივ, არც დაბლა არც მაღლა
27. დაპრესისას შეეცადეთ წონა გაანაწილოთ ერთნაირად
28. გადაამოწმეთ გრუპის სისუფთავე
29. გადაამოწმეთ სახშხაპის სისუფთავე, ხელზე არ უნდა რჩებოდეს ნარჩენები
30. ჩამორეცხეთ 4-5 წამის განმავლობაში საშხაპე.
31. ჩამორეცხვისას დააკვირდით წნევას, ის არ უნდა თამაშობდეს.
32. რეგულარულად გაწმინდეთ მანქანა სპეციალური სარეცხი საშუალებებით
33. აუცილებლად გამოიყენეთ მანქანის წყლის ფილტრები რათა წყალი იყოს სუფთა და რბილი
34. საჭირო ტემპერატურის შესანარჩუნებლად ბარისტა უნდა მუშაობდეს სწრაფად
35. ჯერ უნდა დაიწყოთ ჩამოსხმა შემდეგ კი დაუყენოთ ჭიქები, რათა არ გადახურდეს ყავა გრუპაში
36. ჭიქა უნდა იყოს თბილი
37. ესპრესო უნდა დაილიოს 1-3 წუთის განმავლობაში რათა არ მოხდეს არომატებისა და ზეთების დაკარგვა.